ഗാസ് ലൈറ്റിംങ് എന്താണെന്നറിയാമോ?

ഗാസ്ലൈറ്റിംങ്  എന്ന പദം ആദ്യമായി ഉപയോഗിച്ചത് 1944ൽ പുറത്തിറങ്ങിയ ഗാസ്ലൈറ്റ്  എന്ന സിനിമയിലാണ്. ആ ചിത്രത്തിൽ ഭാര്യയെ അവളുടെ യാഥാർത്ഥ്യബോധത്തിൽ നിന്ന് തെറ്റിച്ച്, അവളെ മാനസികമായി തകർക്കുന്ന ഭർത്താവിനെയാണ് ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്.  ഒരാൾ മറ്റൊരാളുടെ ബോധം ഓർമ്മ, യാഥാർത്ഥ്യബോധം എന്നിവയെ ചോദ്യം ചെയ്യുകയും അതുവഴിയായി തുടർച്ചയായ മാനസികപീഡനത്തിന് ഇരയാക്കുകയും ചെയ്യുന്ന അവസ്ഥയാണ് ഗാസ് ലൈറ്റിംങ് എന്ന്  അതിലൂടെ മനസ്സിലാക്കാം. ഗാസ്ലൈറ്റിംങ് അപകടകരമായ മാനസിക നിയന്ത്രണരീതിയാണ് അത് ഒരിക്കൽ മാത്രമല്ല, നിരന്തരം ആവർത്തിക്കപ്പെട്ടുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. 

അതുകൊണ്ടുതന്നെ സാധാരണയായി മറ്റൊരാൾ നമ്മെ നമ്മുടെ യാഥാർത്ഥ്യബോധത്തിൽ നിന്നും തെറ്റിച്ച് സംശയത്തിലാക്കുന്ന മനഃശാസ്ത്രപരമായ നിയന്ത്രണ രീതിയാണ് ഗാസ്ലൈറ്റിംങ് എന്നു പറയാം. മറ്റുള്ളവർ നമ്മിലേക്ക് അടിച്ചേല്പിക്കുന്ന ഈ രീതിക്കു പുറമെ ചിലപ്പോഴെങ്കിലും നാം നമ്മെതന്നെയും ഗാസ്ലൈറ്റിംങിന് വിധേയമാക്കാറുണ്ട്. സ്വന്തം മനസ്സിനെ വഞ്ചിച്ചും ആത്മവിശ്വാസം നശിപ്പിച്ചുമാണ് അവനവരെ തന്നെ  ഗാസ്ലൈറ്റിംങ് ചെയ്യാറുള്ളത്.
വ്യക്തിയെന്ന നിലയിൽ ഞാൻ എന്നെത്തന്നെ ഗാസ്ലൈറ്റിംങ് ചെയ്യാറുണ്ടോ? ചില ലക്ഷണങ്ങൾ ഇക്കാര്യം മനസിലാക്കാൻ സഹായിക്കും.

വികാരങ്ങളെ നിഷേധിക്കുക
എനിക്ക് അങ്ങനെ തോന്നേണ്ടതില്ലായിരുന്നു, ഞാൻ അത്രയും സെൻസിറ്റീവ് ആണോ… ഇങ്ങനെ സ്വന്തം വികാരങ്ങളെ തള്ളിപ്പറയുന്നതും അംഗീകരിക്കാൻ തയ്യാറാകാത്തതും  ഗാസ്ലൈറ്റിംങിന്റ ലക്ഷണമാണ്.

അനുഭവങ്ങളെ സംശയിക്കുക
ഒരു സംഭവം സംഭവിച്ചുവെന്ന് അറിയുമ്പോഴും ‘അത് ശരിക്കും അങ്ങനെ സംഭവിച്ചോ’ എന്നപോലെ സ്വയം സംശയിക്കുക

മറ്റുള്ളവരുടെ കാഴ്ചപ്പാട് മാത്രം അംഗീകരിക്കുക
‘അവർ പറയുന്നതാണ് ശരി, എന്റേത് തെറ്റാണ്’ എന്ന നിലപാട് തുടർച്ചയായി ആവർത്തിക്കുകയും അത് സ്വയം നിഷേധത്തിലേക്ക് എത്തുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ നാം നമ്മുടെ യാഥാർത്ഥ്യബോധം  തന്നെ അവഗണിക്കുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്.

തുടർച്ചയായി സ്വയം കുറ്റപ്പെടുത്തുക
എന്തു സംഭവിച്ചാലും ‘അതെല്ലാം എന്റെ തെറ്റാണ്’ എന്ന് കരുതുന്നത് സ്വയം ഗാസ്ലൈറ്റിംങിന്റെ മറ്റൊരു പതിപ്പാണ്.

സ്വന്തം ആവശ്യങ്ങൾ അപമാനമാണെന്ന് തോന്നുക
വിശ്രമം, സ്വസ്ഥത. അല്ലെങ്കിൽ സപ്പോർട്ട് ഇതൊക്കെ തനിക്ക് ആവശ്യമാണെന്നിരിക്കെ അതൊക്കെ പാടില്ല എന്ന് കരുതുന്നത് സ്വയം ഗാസ്ലൈറ്റിങിന്റെ ലക്ഷണമാണ്.

മറ്റുള്ളവരുടെ അംഗീകാരമില്ലാതെ തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കാൻ പേടി
‘ഞാൻ മാത്രം തീരുമാനിച്ചാൽ തെറ്റും’ എന്ന ഭയം ആത്മവിശ്വാസം നഷ്ടപ്പെട്ടിരിക്കുന്നതിന്റെ സൂചനയാണ്.

ഗാസ് ലൈറ്റിംങിൽ നിന്ന് എങ്ങനെയാണ് രക്ഷപ്പെടാൻ കഴിയുക?

• വികാരങ്ങളെ അംഗീകരിക്കുക.
• എനിക്ക് അങ്ങനെ തോന്നാൻ അവകാശമുണ്ട് എന്ന് സ്വയം ഓർമ്മിപ്പിക്കുക.
• ആത്മാർത്ഥസുഹൃത്തുക്കളുമായോ കൗൺസിലർമാരുമായോ സംസാരിക്കുക.
• ഡയറി എഴുതുക. യഥാർത്ഥ സംഭവങ്ങളും വികാരങ്ങളും യാഥാർത്ഥ്യബോധത്തോടെ എഴുതുക.

ആത്മസന്തോഷത്തിനും ആത്മവിശ്വാസത്തിനും വേണ്ടി, ആദ്യം നാം തന്നെ നമ്മുടെ സത്യത്തെ ബഹുമാനിക്കാൻ പഠിക്കണം.

ഈ അവസ്ഥയിൽ നിന്ന് മുക്തി നേടുന്നത് ഒരു ദീർഘമായ യാത്രയാണ്. ആദ്യം മനസ്സിലാക്കേണ്ടത്   വികാരങ്ങൾ യാഥാർത്ഥ്യമാണെന്നാണ്. ദുഃഖം തോന്നുന്നതിനും കോപം തോന്നുന്നതിനും അവകാശമുണ്ട്. അതിനെ അംഗീകരിക്കുക, അതിൽ നിന്നും  ഒഴിവാക്കേണ്ട  കാര്യമില്ല, എനിക്ക് അങ്ങനെ തോന്നാൻ അവകാശമുണ്ട് എന്ന വാക്കുകൾ സ്വയം ഓർമ്മിപ്പിക്കുക.  വികാരങ്ങളെ ബഹുമാനിക്കുക. ജീവിതത്തിൽ ആത്മസന്തോഷം നിലനിർത്താൻ, ആദ്യം നാം തന്നെ സത്യത്തെ അംഗീകരിക്കണം. മറ്റുള്ളവർ നമ്മെ സംശയിപ്പിക്കുമ്പോൾ പോലും നാം നമ്മുടെ അന്തർബോധത്തെ വിശ്വസിക്കാൻ പഠിക്കണം. അത് സ്വയം ഗാസ്ലൈറ്റിംങ്  അവസാനിപ്പിക്കുന്ന ആദ്യപടി തന്നെയാണ്.

നമ്മുടെ വികാരങ്ങളെ ബഹുമാനിക്കുകയും അവയെ വിലമതിക്കുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ മാത്രമേ നാം യഥാർത്ഥമായ ആത്മവിശ്വാസം കണ്ടെത്തുകയുള്ളൂ. സ്വയം ഗാസ്ലൈറ്റിംങ്  അവസാനിപ്പിക്കുന്നതിലൂടെ നാം നമ്മുടെ മനസ്സിനെ വീണ്ടും അതിന്റെ യഥാർത്ഥ വെളിച്ചത്തിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവരുന്നു. അവിടെ നമുക്ക് സത്യത്തിന്റെ ശാന്തിയും ആത്മസന്തോഷവും കണ്ടെത്താനാവൂം.

ഗാസ്‌ലൈറ്റിംങിന്റെ മനഃശാസ്ത്രതലം

ബാല്യകാല അനുഭവങ്ങളും ഗാസ് ലൈറ്റിംങും തമ്മിൽ ബന്ധമുണ്ട്. അധികം വിമർശനങ്ങൾ കേട്ട് വളർന്നവർ ഗാസ് ലൈറ്റിംങിന് പെട്ടെന്ന് വിധേയമാകുന്നു.  വികാരങ്ങൾ അവഗണിക്കുകയോ നിഷേധിക്കുകയോ ചെയ്തിരിക്കുന്നവരാണ് അവർ. വളർച്ച പൂർത്തിയായിട്ടു പോലും അവർക്ക് തങ്ങളുടെ അനുഭവങ്ങളെ ശരിയെന്ന് വിശ്വസിക്കാൻ ബുദ്ധിമുട്ട് അനുഭവപ്പെടും. മറ്റുളളവരുടെ അഭിപ്രായങ്ങൾക്ക് പ്രാധാന്യം നല്കുകയും ചെയ്യും. ഈ നിലപാട് പിന്നീട് ബന്ധങ്ങളിൽ, ജോലിയിൽ, ജീവിതത്തിന്റെ എല്ലാ മേഖലകളിലും ആവർത്തിക്കുകയും ചെയ്യും.